قلعه رودخان

قلعه رودخان كهن ترین دژ نظامی گیلان قلعه رودخان میراث مهمی است از دژهای نظامی حكومتی درگیلان ، این قلعه مهم تاریخی كه مدت هـا مركز فرمانروایان گی...

رضا پورلطفیپنجشنبه 8 فروردين 1387 | 17 سال پیشقلعه رودخان كهن ترین دژ نظامی گیلان قلعه رودخان میراث مهمی است از دژهای نظامی حكومتی درگیلان ، این قلعه مهم تاریخی كه مدت هـا مركز فرمانروایان گیـلان بوده است از بزرگترین و با عظمت ترین دژ هـای نظامی گیلان و حتی ایران محسوب می شود . قلعه رودخان در فاصله 20 كیلومتری جنوب غربی فومن واقع شده است . مساحت قلعه بالغ بر 50 هزار مترمربع و درارتفاعی بیش از 600 متر دربلندترین نقطه كوه واقع شده است . برخی از كارشناسان بنیاد قلعه را به دوره ساسانیان نسبت داده اند . این قلعه در زمان سلجوقیان در قرن 5 و 6 هجری قمری تجدید بنا شده و از پایگاههای مبارزاتی اسماعیلیان بشمار می رفته است . برای رسیدن به قلعه بعد از عبور از شهر فومن و گذشتن از روستاهای گشت ، كرد محله ، سیاه كش ، شمس تالان ، گوران پس ، هولس كام ، سیدآباد و قلعه رودخان به روستای حیدرآلات می رسیم كه از این روستا تا محل قلعه حدود 5 كیلومتر فاصله است بنای قلعه رودخان یكی از عجایب معماری گیلان بشمار میرود و به رودخان شفت و قلعه حسامی كه به حسام الدین بن امیر منسوب است نیز شهرت دارد . برای نحستین بار درسال 1830 میلادی الكساندر شودزكو خچكو محقـق لهستانی الاصل در گیلان به بررسی و تحقیق پرداخته و متوجه این قلعه شد و در یاد داشت های خود موقعیت این بنا را به ثبت رساند . اودرباره قلعه رودخان می نویسد : « قلعه رودخان ، دژی است بربالای كوهی درقسمت علیای رودخانه ای به همین نام ، روی آن از سنگ و آجر است ، طرفین در ورودی دو برج مستحكم دفاعی است و بر بالای دروازه اصلی ورودی كتیبه ای است ، این كتیبه كشف و خوانده شده و درحال حاضر در موزه رشت نگهداری می شود . » « این قلعه برای نخستین بار در سال 918 تا 921 ه . ق برای سلطان حسام الدین امیر دباج بن امیر علاء الدین اسحق تجدید بنا شده است . » سلاطین اسحاقوند كه 550 تا 1002 ه . ق بر قسمت اعظم این مناطق حكمروایی داشته اند و نسبت خود را به اشكانیان می رساننداز این قلعه با توجه به موقعیت دفاعی ممتاز و سوق الجیشی به عنوان مقر فرمانروایی خود استفاده كرده و به دفعات نیز در تجدید و مرمت آن همت گماشته اند بطوری كه در سال 918 ه . ق به امر حسام الدین تجدید بنا ی آن آغاز شد و درسال 920 ه . ق به اتمام رسید . توصیف قلعه : قلعه رودخان از دو بخش ارگ ( محل زندگی حاكم و حرمسرای وی ) و قورخانه ( محل فعالیت های نظامی و زندگی سربازان ) تشكیل شده است . ارگ درقسمت غربی این بنا در دوطبقه واقع شده است . ارگ درقسمت غربی این بنا در دو طبقه واقع شده است و جنس آن آجر است . قراول خانه ها در قسمت شرقی در دوطبقه با نورگیرها در روزنه های متعدد بر اطراف مسلط است . چشمه ای نیز میان قلعه و گودترین محل آن وجود دارد . بخش شرقی قلعه شامل : دروازه ورودی ، زندان ، در اضطراری ، حمام ، آبریزگاه . بخش غربی دوازده ورودی دارد ، چشمه ، حوض ، آب انبار ، سردخانه ، حمام ، آبریزگاه ، شاه نشین و چند واحد مسكونی كه با برج و بارو محصور شده اند . چهل برج دیده بانی دور تا دور قلعه را احاطه كرده كه اتاق های هشت ضلعی آن با طاق های گنبدی پوشانده شده است . دورتادور دیوارها و برج ها روزنه هایی شیب دار دیده می شود كه برای ریختن مواد مذاب و تیراندازی تعبیه شده اند . لازم به ذكر است كه در طول تاریخ قلعه ، هیچگاه دشمن به آن نفوذ نكرده و نتوانسته است آن را فتح كند . طبیعت منطقه رودخان از روستای قلعه رودخان تا خود قلعه طبیعت بسیار زیبا و چشم اندازهای زیادی وجود دارد كه توجه هر بیننده ای را به خود جلب می كند . در مسیر صعود به قلعه درختانی با قدمت زیاد به سمت آسمان سر برافراشته اند و نور از لابه لای شاخه های این درختان به پایین می ریزد . در سمت راست قلعه رودخانه ای به همین نام قرارداد كه از ارتفاعات سرچشمه گرفته و آب آن از جنوب به شمال درجریان است . شرایط اقلیمی و رطوبت بسیار زیاد كه در رویش گیاهان خودرو و درختان تنومند چند صد ساله موثر بوده است ، عامل اصلی در تخریب این بنا بشمار می رود . این قلعه از هدایت خان حكمران فومن در دوره كربم خان زند به حال خود رها و بطور كلی متروك شد . عوامل گیاهی و درختان قطور كه سراسر قلعه را در خود فرو برده اند در فرسایش عناصر معماری و ریزش برج و بارو و قراول خانه ها تاثیر زیادی داشته است . هم چنین وجو.د پرتگاههای عمیق ، قراول خانه مطبق ، تقسیم بندی مواضع نگهبانی ، دیواره های بلند دفاعی همه و همه حكایت از موقعیت استراتژیكی قلعه دارد ، نشان می دهد صد ها سال پیش اجداد ما از اصول پیشرفته علمی و دفاعی بهره مند بوده اند . نخستین كاوش و پژوهش های باستان شناسی در سال 1379 به سرپرستی رضا صدر كبیر انجام شد . دومین فصل كاوش در سال 82 توسط شهرام رامین انجام گردید بااین هدف كه قدمت دقیق قلعه معلوم شود . شناسایی آثار باستانی در قسمت های ناشناخته پیگیری و برای مشخص كردن لایه های استقرایی قلعه اقداماتی صورت گرفت . و این برنامه با حفاری و خاكبرداری درجهت غرب قلعه از بیستم مرداد ماه تا چهارم مرداد 84 به مدت 45 روز ادامه یافت و بطور كلی منطقه شمال غربی و جنوب غربی آن پاكسازی شد . از اقداماتی كه در جهت ترمیم و بازسازی قلعه صورت گرفته میتوان از : پاك سازی و علف زدایی از محوطه اثر ، تهیه مدارك فنی مربوط به بخش های میانی ، تجهیز كارگاه و انجام حفاظت های اضطراری و موضعی ، مرمت قسمتی از برج های ورودی و ضلع شمالی ، ترمیم سقف قسمت هایی از بخش میانی ، رطوبت زدایی از بنا ، ساخت درها و پنجره های چوبی ، نصب تاسیسات برقی ، بند كشی فضاهای داخلی و تهیه ونصب تابلو های راهنما شامل ویژگی ها و تاریخچه بنا و موقعیت آن نام برد . تدوین از : رضا پورلطفیدسته‌بندی دژها ، قلعه‌ها ، برج و مناره‌ها کلید‌واژه قلعه رودخان 98K بازدید

مهدی مخلصیانقلعه سپید ندوشنهنگامی که وارد شهر ندوشن شوید، از دور قلعه زیبایی را بالای تپه‌ای خواهید دید. این قلعه کوچک قلعه سپید یا سپیده یا سفیده نام دارد.

مهدی مخلصیانقلعه خرانقاگر از میبد حدود ۶۰ کیلومتر در جاده‌ای که به سمت طبس می‌رود برانیم، به روستای زیبایی می‌رسیم که خرانق نام دارد. روستای زیبایی که در دشتی وسیع در کنار ارتفاعاتی نه چندان بلند جای گرفته و با کاروانسرا و قلعه‌ای بسیار زیبا خودنمایی می‌کند.

مهدی مخلصیانارگ فورگدرباره روستای فورگ و ارگ آن اندکی پیش از سفرم خواندم و شنیدم. اما شنیدن کی بود مانند دیدن! فورگ روستایی از در بخش درمیان از استان خراسان جنوبی است که در بلندترین نقطه آن ارگی زیبا ساخته شده است.

بابک ارجمندیقلعه کنگلو معروف به عقاب مازندرانعقاب مازندران یا قلعه کنگلو یادگاری اساطیری

دریاچه کویر قلعۀ قدیمی ایراجاز دیگر مناطق دیدنی و تاریخی این منطقه می‌توان به قلعه‌ای قدیمی که روی ارتفاعات این روستا استوار است، اشاره کرد.

دریاچه کویر قلعۀ ساسانی گرمهیکی از مناطق گردشگری گرمه، قلعه‌ای قدیمی ساخته‌شده از گل، خشت و سنگ است.

دریاچه کویر قلعۀ بیاضهقلعۀ بیاضه یکی از کهن‌ترین قلعه‌های منطقه و در ردیف حصارها و دژهای قابل توجه در ایران است.

دریاچه کویر قلعۀ انوشیروان عادلقلعه جندق یا قلعۀ انوشیروان عادل از بناهای تاریخی شهر جندق و تنها قلعۀ مسکونی در ایران کنونی‌ست.

دریاچه کویر قلعۀ کرشاهی، کارشاهی یا قلعه سرداراین بنا بین رشته‌کوه سفیدآب و ملک صدرا واقع شده، در زمان قاجار توسط نایب حسین کاشی ساخته شده

نادر چقاجردیمیل اژدهابنای سنگی میل اژدها که به نام های دیمه‌ میل و میل آزاد نیز نامیده می شود بنایی ساخته شده از ۱۶ ردیف سنگهای بزرگ تراشیده شده به شکل مکعب مستطیل بوده که بر دامنه تپه ای سنگی در ۵ کیلومتری غرب (جنوب غربی) شهرستان نورآباد و در نزدیکی راه این شهر به روستای آهنگری واقع شده است.

نادر چقاجردیقلعه کرشاهیقلعه کرشاهی یکی، از کامل‌ترین و مستحکم‌ترین قلعه‌های دفاعی فلات ایران، در شمال شهر بادرود و شرق شهر ابوزیدآباد از توابع کاشان قرار دارد.

جمال زعیمی یزدیچهارطاقی و قلعه باستانی نخلکچهارطاقی و قلعه باستانی در کنار روستا و معدن سرب نخلک در حدفاصل شهر انارک و چوپانان در مسیر نایین به طبس واقع شده است

رحیم زیوریقلعه کنگلو، دژی مستحکم در میان کوه های البرزقلعه کنگلو مانند دژی مستحکم و استوار در میان یک استار طبیعی در بالای دره باستانی آرم ...

محمد رفیعیقلعه تاریخی مارکوهقلعه تاریخی مارکوه کتالم. بام رامسرقلعه مارکوه بر بالای کوه مارکوه در سمت شرق کتالم از توابع شهر رامسر واقع شده است.

ابراهیم حقیقیقلعه خانیکقلعه خانیک، بنایی بسیار قدیمی ساخته شده از خشت و گل و سنگ بر فراز قله شمالی روستای خانیک (شهرستان فردوس) (خانیک شاه) در بخش مرکزی شهرستان فردوس است

مجتبی ملانظرگنبد بازشاهکار معماری مشهور به گنبد باز شکاری، اثری تاریخی از زمان شاه عباس صفوی است که ...