جستجو

هجوم فرهنگ شهرنشینی به روستاها

مقدمه آدم‌هایی كه همیشه در جستجوی زندگی آرام و به دور از ازدحام شهرها هستند، تصویری شاعرانه از روستا در ذهن خود دارند و برای همین است كه خیلی وقت‌ه...

تقی قاسمیدوشنبه 29 خرداد 1391 | 13 سال پیشمقدمه آدم‌هایی كه همیشه در جستجوی زندگی آرام و به دور از ازدحام شهرها هستند، تصویری شاعرانه از روستا در ذهن خود دارند و برای همین است كه خیلی وقت‌ها می‌گویند خوشا به حالت ای روستایی. روستایی خبر از بوق‌های پی در پی ماشین‌ها و هیاهوی شهرنشینی ندارد. زندگی شهری اما نقطه مقابل روستاست و گذران زمان در شهر خود قصه‌ای متفاوت از روستا دارد. زندگی شهری مهارت و فوت و فن خاص خود را طلب می‌كند.در شهرها انگار پایانی برای سر و صدا و هیاهو نیست.صدای خیابان‌ها، ماشین‌ها و آدم‌ها آنقدر آزاردهنده است كه گاهی به سرت می‌زند همه چیز را رها كنی و به كنجی دنج پناه ببری، البته اگر بتوان در شهرها جایی این چنین یافت. زندگی شهری، زندگی آرام و بی‌دغدغه‌ای نیست. آدم‌ها در شهرها هر روز بی‌تفاوت از كنار یكدیگر می‌گذرند.ارتباط‌ها در شهرها جزیی‌اند و زود گذر.آدم‌ها نسبت به هم بی‌تفاوتند و غرق‌شدن در شلوغی و هیاهوی شهرها مرگ صمیمیت‌ها و عاطفه‌هاست.شهر انگار كه دنیای بیگانه‌هاست. امروزی شدن روستاها هرچند هنوز هستند روستا‌هایی كه زندگی صنعتی و تاثیرات زندگی شهری آنها را متحول نكرده است، اما زندگی روستایی با تمام زیبایی‌هایش رو به سوی تحولی ناخوشایند دارد.اگرچه هنوز میان شهر و روستا تفاوت‌های بارزی وجود دارد، اما سبك زندگی روستاییان در حال تغییر است و با شتابی روز افزون از گذشته‌ها فاصله می‌گیرد. حالا در برخی روستاها خیلی از سبك‌های زندگی شهری وارد شده، آنقدر كه برای قدیمی‌ها كمتر چیز آشنایی از گذشته بر جای مانده است. برای كسانی هم كه راه شهر را پیش گرفتند و سالیان دراز دور از روستایشان بوده‌اند، شاید باور دیدن روستای كودكی‌هایشان كمی ‌دشوار باشد.ویژگی‌های شیوه زندگی روستایی در دوره‌های گذشته اجازه نمی‌داد تا پدیده سبك زندگی به معنایی كه در شهر دیده می‌شود به وجود آید. اما با رشد فرآیند شهرنشینی یا همان شهری شدن در روستا‌ها نیز سبك زندگی در حال شكل‌گیری است. هرچند در گذشته پوشش اهالی روستا با فرهنگ سنتی روستاییان پیوند داشت و با شهرنشینان كاملا متفاوت، اما حالا یكی از تغییرات روستاها نسبت به گذشته تغییر در پوشش اهالی روستاست كه چندان تفاوتی با پوشش شهرنشینان ندارد. در خیلی از روستاها، روستاییان دیگر همچون گذشته لباس سنتی تن نمی‌كنند و حالا پوشش جوان روستایی فرق چندانی با جوان شهری ندارد. «با ورود تلویزیون و رسانه‌های جمعی به روستا‌ها، زندگی شهرها به روستاها نیز سرایت یافت، به گونه‌ای كه در موارد بسیاری روستاها به دنباله‌روی از شهرها پرداختند، در نتیجه نوعی یكسان سازی سبك زندگی روستاییان با شهرنشین‌ها یا همان شهری شدن روستا ایجاد شد.اكنون بیشتر ابزارهای مورد استفاده در شهرها در روستاها نیز رایج است. البته تاثیرپذیری روستا از شهر همواره تابع بعد مسافت میان این دو بوده است. یعنی هرچه روستایی به شهر نزدیك‌تر باشد به همان میزان نیز نفوذ عناصر و فرهنگ شهر در روستا نیز بیشتر می‌شود.» شكل فعالیت‌ها نیز در روستاها تغییر اساسی كرده است، هر چند در خیلی روستاها هنوز هم كار روستایی كشاورزی و دامپروری است، اما دختر روستایی كه تا همین چند سال پیش پشت دار قالی می‌نشست و با دستان هنرمندش بر تار و پود آن نقش می‌زد حالا انگار همچون دختر شهرنشین به دنبال مهارت‌های تازه‌تری است لذا بالاجبار مادران روستائی هنرهای کهنی که سینه به سینه به آنها رسیده بود با خود به گور می برند. تغییر شكل خانه‌های روستایی زمانه كه تغییر كرد و همه چیز رو به جلو رفت، شكل خانه‌های روستا نیز تغییر یافت و كم‌كم با مصالح و مواد ساختمانی مدرن ساخته شد. خانه‌های روستایی كه زمانی نشان از سنت‌های روستاییان و سبك زندگی آنان داشت، حالا انگار نه شبیه خانه روستایی مانند گذشته‌هاست و نه كاملا شبیه خانه‌های مدرن شهری. نه‌تنها شهرنشینان، بلكه حتی نسل‌های امروزی روستا نیز با توجه به تغییراتی كه در روستاها در نتیجه توسعه امكانات و خدمات رفاهی و تغییر شیوه یا سبك زندگی روستایی رخ داده است، كمتر قادر به تفكیك مفهوم خانه روستایی خود از خانه شهری هستند، اگرچه همچنان تفاوت‌های بارزی بین شهر و روستا وجود دارد. به اعتقاد مردم‌شناسان،خانه روستایی مدرن تلفیق و تركیب ناهماهنگ، نامتوازن و ناهمخوانی از خانه روستایی سنتی، خانه شهری و چادر و كپر عشایری است. یعنی نه خانه شهری، نه چادرعشایری و نه خانه روستایی سنتی است. به عقیده مردم‌شناسان اما این تغییرات تنها در شكل و قیافه خانه‌ها خلاصه نشده است.بلکه با تغییر سبك زندگی و محیط خانه، روابط درون خانه‌ها و خانواده‌ها نیز دست نخورده نمانده است. روابط و ارزش‌های بورژوایی بتدریج بر روستا‌ها غلبه یافته، به گونه‌ای كه شهری شدن به مثابه نوعی ارزش بر روستا حاكم شده است.که این خود حاکی از نابودی روستا و فرهنگ روستائی است. «ورود تكنولوژی شهری به جوامع روستایی، تغییرات زیادی در این جوامع ایجاد كرد. به عنوان مثال زمانی كه ابزاری نظیر تراكتور وارد زندگی روستایی شد نیاز به عریض شدن جاده‌ها و تغییر شكل درها و بناها همچون اضافه شدن انبار به ساختمان‌ها و در نتیجه تغییر شكل خانه‌ها شد.در گذشته میان ناحیه‌ای كه روستا در آنجا قرار داشت و معماری سنتی نوعی رابطه خاص وجود داشت. به عنوان نمونه در مناطق كویری اغلب خانه‌ها از گل و خاك ساخته می‌شد. اما اكنون تا حدودی سبك معماری شهری در خانه‌سازی و زندگی روستا‌ها كه در گذشته معماری خاص خود را داشت، نفوذ و آن را متحول كرده است.» ورود تكنولوژی به روستا زمان می‌گذرد و با پیشرفت علم و پیدایش تكنولوژی، زندگی روستایی نیز رنگ و بوی دیگری می‌یابد. سبك زندگی در روستا حالا مثل بسیاری از جنبه‌های زندگی آدم‌های امروزی تغییر كرده و حالا به چشم روستا، شهر نمادی برای امروزی شدن است. بسیاری از عناصر زندگی شهری در زندگی روستایی راه یافته است. حالا دیگر زن روستایی تقریبا از همان ابزاری استفاده می‌كند كه زن شهرنشین در خانه‌اش دارد. حالا در خانه زن روستایی جای جارو دستی را جارو برقی، جای پشتی را مبلمان و شاید جای سفره روی زمین را میز ناهارخوری البته نه در شكلی كاملا مدرن پركرده است. دیگر بوی نان محلی در كوچه پس‌كوچه‌های روستا به مشام نمی‌رسد و انگار نان‌های ماشینی، سفره‌های خانه‌های روستایی را رونق می‌دهد.در كنار همه این تغییرات اضافه شدن برق، گاز، تلفن، مدرسه و بیمارستان همگی اجزایی از عناصر زندگی شهری است كه زندگی روستایی را متحول و آن را به زندگی شهری نزدیك‌تر كرد. عناصر زندگی شهری حالا در كنار زندگی روستایی جا خوش كرده و زندگی روستایی حالا مخلوطی از گذشته و حال است.هر چند تغییراتی در سبك زندگی روستا‌ها وارد شده اما روستا، همان روستاست با همان مردمانی كه آسمان، زمین، عشق، هوا، سادگی و پاكی حقیقت زندگی‌شان مال آنهاست. به یاد داشته باشیم و هیچ وقت فراموش نکنیم که روستا به خاطر فرهنگ و آداب و سنن خاصش و کوچه های خاکی و مردمان ساده و خونگرمش روستاست. khanabadd.comدسته‌بندی مرکزی سایر ویژگیهای اجتماعی کلید‌واژه هجوم فرهنگ شهرنشینی روستاها 77K بازدید

حسن صفریمعرفی و اجرای نحوه کارکرد خرمنکوب قدیمی (بَردو)«بردو» صنعتی پرکاربرد دیروز وابزارناشناخته موزه های امروز خرمنکوب های سنتی که در اصطلاح محلی ˈ بَردو ˈ نامیده می شدند در واقع یک ماشین دست ساز چوبی بودند که به وسیله دو گاو و یا دو الاغ بر روی خرمن غلات کشیده و موجب خرد شدن ساقه ها و جدا شدن دانه های گندم از خوشه ها می شد.

محمد ناصری فردسیر هنر کهن ایران به دیگر نقاط جهاندر گذشته های دور هنر یک زبان مشترک جهانی بوده است.

نادر چقاجردیغار چال نخجیرغار چال نخجیر در 8 کیلومتری شمال شرق شهر دلیجان قرار دارد. طول کلی غار حدود 1800 متر عنوان شده است که حدود 1200 متر آن قابل بازدید میباشد.

تقی قاسمیننه پیر و چرخ نخ ریسی(دوک dok) در باور اهالی روستای خان آباددر باور اهالی روستای خان آباد،در اولین روز بعد از ششله یعنی هفتم اسفند ماه ننه پیر از پشکل پناه می آید و دوک نخ ریسی چوبی خود را آتش میزند تا به آب شدن یخها کمک کند و گرمابخش زمین باشد

تقی قاسمیپخت نان شب عید در روستای خان آبادپخت نان شب عید از جمله فعالیت های بانوان روستای خان آباد از قدیم تا به حال است.در گذشته روستائیان تمام مایحتاج نان خود را طبخ می كردند.در واقع زنجیره تولید گندم تا پخت نان (شامل كشت،داشت و برداشت گندم به عنوان ماده اصلی پخت نان، آسیاب كردن گندم و در نهایت تولید نان) توسط مردم روستا انجام میشد.

تقی قاسمیرفتن به میهمانی های شبانه، #شب_نشینی و خوردن #شب_چرهشب نشینی از کارهای متداول اهالی خان آباد است. شب نشینی در اواخر #پاییز و فصل زمستان بیشتر صورت میگیرد چرا که عموما در روستاها بعد از برداشت محصول در فصل پاییز، اوقات فراغت و بیکاری روستائیان آغاز شده و تا پایان زمستان ادامه پیدا میکند.

تقی قاسمیسد روستای خان آبادسد روستای خان آباد یکی از جاذبه های گردشگری شهرستان خمین است،آب موجود در سد از سرچشمه دیریزنو خان آباد تامین میشود .از شروع فصل پاییز تا اواسط بهار آب چشمه وارد سد می شود و کشاورزان روستای خان آباد در فصلهای کم آب از این آب برای کشاورزی استفاده میکنند .این سد به دلیل قرار گرفتن در مسیر مهاجرت پرندگان به یک پناهگاه موقت پرندگان مهاجر نیز تبدیل شده است.

تقی قاسمیتهیه شیره انگور ،روستای خان آبادمراسم تهیه شیره انگور توسط بانوان روستای خان آباد روستای خان‌آباد از توابع شهرستان خمین است که بانوان با حضور در باغ‌های انگور و تاکستان‌های روستا، انگورها رسیده و مرغوب را برداشت کرده و به محلی مناسب که معمولا حیاط خانه روستایی است انتقال می‌دهند و به تمیز کردن و شستن آنها می‌پردازند.در برداشت و تمیز کردن و همچنین شستشوی انگورها، تمام اعضای خانواده از کودکانی که توانایی کمک دارند تا بزرگترها و مردان شرکت و با صمیمیت خاصی با یکدیگر همکاری می‌کنند، در بعضی از مواقع نیز همسایگان به کمک می‌آیند که در گذشته

تقی قاسمیبانوان ارزشمند و سرمایه های انسانی در عرصه هنر و فرهنگ این مرزو بومخاله آرا در حقیقت یكی از چهره های ماندگار خان آباد است،خاله آرا بدون کوچک ترین چشم داشتی به کمک بانوان روستا میرفت و در کلیه کارهای روزمره یاری گر خانواده های روستایی بود.

تقی قاسمیشروع فصل تولید قره قوروت در روستای خان آبادهرساله در اوایل تیرماه و هم زمان با گرم شدن هوا، بانوان روستای خان آباد اقدام به تهیه قره قوروت آفتابی می کنند

تقی قاسمیشروع فصل تولید کشک خشک در روستای خان آباداواسط تیرماه،همزمان با گرم شدن هوا و بالا رفتن کیفیت شیر به علت مصرف دامها از علوفه تازه ،تهیه کشک در روستای خان آباد آغاز می شود.

محمد حمزه لوروستای تاریخی لکان ( شهرستان خمین)روستای تاریخی لکان در کنار کوه های الوند لکان ٬نسار و پرگز قرار گرفته و به همین دلیل از آب و هوای بسیار لطیفی در تابستان بهره مند است. لکان دو اثر تاریخی ثبت شده در میراث فرهنگی دارد.

محمد رفیعیغارتاریخی آقداش

محمد حمزه لومنطقه حفاظت شده الوند لکان (خمین)منطقه حفاظت شده الوند لکان در شهرستان خمین استان مرکزی یکی از مهم ترین زیستگاه های پرندگان استان مرکزی است.

امیر کهلوییمعرفی روستای جورقین

محمد رفیعیطبیعت زمستانی از روستاهای ساوهروستای آقداش جزو استان مركزی،در ارتفاع 1980 از سطح دریا...