نازک‌کاری هنری که به نام همدان ماندگار شد

نازک کاری، هنر ساخت اجسام متفاوت مثل جعبه‌هایی است که در گذشته به منظور جعبه‌ نوشت افزارو جعبه جواهرات کاربرد داشته است. ماده‌ اولیه در ساخت این ر...

ز.ر پنجشنبه 31 شهريور 1390 | 14 سال پیش نازک کاری، هنر ساخت اجسام متفاوت مثل جعبه‌هایی است که در گذشته به منظور جعبه‌ نوشت افزارو جعبه جواهرات کاربرد داشته است. ماده‌ اولیه در ساخت این رشته از صنایع‌دستی چوب است و هنرهای متفاوتی مثل معرق و خاتم بنا به سلیقه هنرمند برای ساخت و تکمیل آثار کاربرد دارد. نازک‌کاران برای ساخت آثار ابتدا با طراحی شیء مورد نظر و سپس نجاری یعنی برش قطعات ظریف چوب و در ادامه نصب قطعات و پرداخت اثر و بعد به کارگیری هنرهایی از جمله کنده‌کاری، معرق و مشبک، اشیا و آثار بدیعی را به منصه‌ بروز و ظهور می‌نشانند. این هنر به تازگی در فهرست میراث ملی به عنوان میراثی ناملموس به ثبت رسیده است. ثبت این موضوع خود نشان دهنده اهمیت و جایگاه این هنر در استان همدان است. برای دریافت اطلاعات بیشتری در خصوص این رشته و جایگاه آن پای صحبت‌های «بهجت عباسی» سرپرست معاونت صنایع‌دستی این استان نشسته ایم. دلیل تلاش معاونت صنایع‌دستی همدان برای ثبت ملی نازک‌کاری چیست؟ استان همدان تنها دارای یک استادکار حرفه‌ای در عرصه هنر نازک کاری است و این هنر با قابلیت‌های بی‌شماری که دارد بسیار ارزشمند بوده و حفظ آن ضروری به نظر می‌رسید. مواد اولیه مورد نیاز در این هنر را نام ببرید. چوب اصلی‌ترین ماده اولیه مورد نیاز در هنر نازک کاری است و در تعریفی ساده چوب ماده‌ای شناخته شده است که از برش تنه‌ درختان به دست می‌آید. این ماده انواع متفاوت دارد و در بین درختان بهترین نمونه‌های چوب را درختان گردو (که در استان همدان فراوان یافت می‌شود)، عناب ، کیکم ، فوفل، سنجد و بعضی درختان دیگر دارند. سریشم از دیر مواد اولیه هنر فوق به شمار می‌آید و این ماده طبیعی از منابع حیوانی مثل شاخ، سم ، پوست، استخوان ماهی و در مواردی از آبشش ماهی سردابی درست می‌شود. امروزه در 99% موارد به جای این ماده قابل بازیافت طبیعی از ماده شیمیایی چسب چوب استفاده می‌کنند. چه اطلاعاتی در خصوص تاریخچه و قدمت این هنر در دسترس است؟ از آنجا که آثار این رشته در زمره مصنوعات چوبی قرار می‌گیرند ابتدا باید به تشریح تاریخچه مصنوعات چوبی و پس از آن به نازک‌کاری در استان همدان پرداخته شود. ایرانیان هنرمند همان طور که با استفاده از سنگ به ساخت ابزار مورد نیاز خود می‌پرداختند از چوب نیز بهره‌های لازم را می‌بردند چنان که در نقوش آثار سنگی شوش و تخت جمشید پاره‌ای مصنوعات چوب نیز دیده می‌شود. یکی از زیباترین نمونه‌های این هنر درآسیای صغیر، منبری است که در مسجد علاءالدین در شهر قونیه موجود است و مربوط به سال 550 ه.ق است. این هنر در دوره زند و قاجار به علت نابسامانی وضع کشور از رونق افتاد و به ساخت ظروف کوچک و وسایل تزیینی همچون قاب آیینه و رحل محدود شد . اما از شواهدی هم چون دَرِ امامزاده سام و حام ( ع ) واقع در شهر سامن می‌توان فهمید که مصنوعات چوبی در دوره صفویه در منطقه ملایر از شهرستان‌های استان همدان تولید می‌شده است . دَرِ مذکور هم اکنون در موزه لطفعلیان ملایر نگه داری می‌شود. نقوش استفاده شده روی این در گره‌های هنـدسی است که نقـش آن با مغار روی چوب منبت شده است. نمونه‌های ساخت آثار چوبی در تاریخ هنرهای چوبی ایران و استان همدان بسیار بوده است اما غیر از نمونه آثار ذکر شده آن چه مجسم و ملموس بوده و بقایای آن هنوز در دست است بعضی ابزارآلات مخصوص ساخت اجسام چوبی است. هنر نازک کاری دارای کدام ارزش‌های شاخص است؟ نیروی انسانی ماهر، برگزیدن دو اثر نازک کاری استادکار همدان در مسابقات نشان اصالت یونسکو در سال‌های 87 و 89 و تکرار قابلیت‌های موجود برای سال‌های آینده و ایجاد تنوع در ساخته‌های چوبی که مشابه آن در تولیدات شهرهای دیگر موجود نیست، برخی از ارزش‌های منحصر به فرد نازک کاری همدان به شمار می‌آیند. کاربرد مواد اولیه کاملاً طبیعی در ساخت محصولات و حتی پژوهش‌ها و آزمایش‌های فیزیکی و شیمیایی گسترده توسط استاد فن در زمینه ی سریشم محکم برای حذف چسب چوب از نازک کاری، وجود پیشینه قوی برای نازک کاری در همدان ، نیاز نداشتن به سرمایه‌گذاری کلان به منظور ایجاد کارگاه تولید مصنوعات چوبی و استفاده از ابزار و وسایل ساده، لازم نبودن ابزارآلات و دستگاه های پیشرفته و مدرن برای ایجاد یک کارگاه نازک کاری و همچنین زمینه‌های آموزش سطح بالا و درست نازک کاری به علاقمندان از دیگر مزیت‌های این رشته ازشمند صنایع‌دستی محسوب می‌شود. اقدامات حفاظتی صورت گرفته در خصوص هنر نازک کاری را شرح دهید. اقدام برای تجهیز کارگاه نازک کاری، تقدیر از هنرمند نازک کار به عنوان بهترین صنعتگر در روز جهانی صنایع‌دستی و ثبت این رشته در فهرست میراث ملی از جمله اقدامات صورت گرفته در راستای حفاظت از هنر نازک کاری است. ثبت این اثر چه تأثیری بر زندگی افراد می‌گذارد؟ با این اقدام بخشی از هنرهای سنتی در حال منسوخ حفظ می‌شود ضمن اینکه صنایع‌دستی در گوشه‌هایی از زندگی مردم مورد توجه قرار می‌گیرد. در صورت توجه خاص به این رشته می‌توان شرایط را برای اشتغالزایی این فراهم کرد و هنرمندان نیز به خلق ابتکار و نوآوری تشویق می‌شوند. (از : "میراث آریا / chtn.irدسته‌بندی سایر ویژگیهای فرهنگی کلید‌واژه نازک‌کاری هنری نام همدان ماندگار 81K بازدید

حسن صفریمعرفی و اجرای نحوه کارکرد خرمنکوب قدیمی (بَردو)«بردو» صنعتی پرکاربرد دیروز وابزارناشناخته موزه های امروز خرمنکوب های سنتی که در اصطلاح محلی ˈ بَردو ˈ نامیده می شدند در واقع یک ماشین دست ساز چوبی بودند که به وسیله دو گاو و یا دو الاغ بر روی خرمن غلات کشیده و موجب خرد شدن ساقه ها و جدا شدن دانه های گندم از خوشه ها می شد.

محمد ناصری فردلرهای ایران و ایلمایی هاپوشش های ساده هم می نواند معرف نمادهای مشترک فرهنگی تاریخی جوامع بشری باشد.

محمد ناصری فردسنگ نگاره های سونگون ارسباران - آذربایجان شرقیسنگ نگاره ها، یکی از منابع کهن فرهنگی جوامع بشری محسوب می شوند. ارزش و اهیمیت آنها با دانش تخصصی و میزان علاقه مندی متولیان امور و مردم رابطه مستقیم دارد.

محمد ناصری فردسیر هنر کهن ایران به دیگر نقاط جهاندر گذشته های دور هنر یک زبان مشترک جهانی بوده است.

تقی قاسمیننه پیر و چرخ نخ ریسی(دوک dok) در باور اهالی روستای خان آباددر باور اهالی روستای خان آباد،در اولین روز بعد از ششله یعنی هفتم اسفند ماه ننه پیر از پشکل پناه می آید و دوک نخ ریسی چوبی خود را آتش میزند تا به آب شدن یخها کمک کند و گرمابخش زمین باشد

تقی قاسمیپخت نان شب عید در روستای خان آبادپخت نان شب عید از جمله فعالیت های بانوان روستای خان آباد از قدیم تا به حال است.در گذشته روستائیان تمام مایحتاج نان خود را طبخ می كردند.در واقع زنجیره تولید گندم تا پخت نان (شامل كشت،داشت و برداشت گندم به عنوان ماده اصلی پخت نان، آسیاب كردن گندم و در نهایت تولید نان) توسط مردم روستا انجام میشد.

تقی قاسمیرفتن به میهمانی های شبانه، #شب_نشینی و خوردن #شب_چرهشب نشینی از کارهای متداول اهالی خان آباد است. شب نشینی در اواخر #پاییز و فصل زمستان بیشتر صورت میگیرد چرا که عموما در روستاها بعد از برداشت محصول در فصل پاییز، اوقات فراغت و بیکاری روستائیان آغاز شده و تا پایان زمستان ادامه پیدا میکند.

محمد ناصری فردنقوش انسان های فرا زمینینقاشی های درون غارهاو کوه های ایران، اسناد دست اولی هستند که با کشف آنها نگاه به تاریخ و هنر بشر متحول می شود.

تقی قاسمیآبان ماه و آغاز مراسم بام اندود (بون انید) در روستای خان آبادزندگی روستایی حاکم بر خان آباد در حدود 50 سال پیش صرف نظر از سختی هایی که داشت،شیرینی های خاص خود را هم در پی داشت .مردان و زنان و همه اهل خانواده در تمام فصول سال مشغول کار و فعالیت بودند که همین تلاشهای روزمره باعث می شد کمتر فردی مبتلا به بیماری های رایج این روزه از قبیل بالابودن چربی و قند خون ....باشد...

تقی قاسمیتهیه شیره انگور ،روستای خان آبادمراسم تهیه شیره انگور توسط بانوان روستای خان آباد روستای خان‌آباد از توابع شهرستان خمین است که بانوان با حضور در باغ‌های انگور و تاکستان‌های روستا، انگورها رسیده و مرغوب را برداشت کرده و به محلی مناسب که معمولا حیاط خانه روستایی است انتقال می‌دهند و به تمیز کردن و شستن آنها می‌پردازند.در برداشت و تمیز کردن و همچنین شستشوی انگورها، تمام اعضای خانواده از کودکانی که توانایی کمک دارند تا بزرگترها و مردان شرکت و با صمیمیت خاصی با یکدیگر همکاری می‌کنند، در بعضی از مواقع نیز همسایگان به کمک می‌آیند که در گذشته

تقی قاسمیبانوان ارزشمند و سرمایه های انسانی در عرصه هنر و فرهنگ این مرزو بومخاله آرا در حقیقت یكی از چهره های ماندگار خان آباد است،خاله آرا بدون کوچک ترین چشم داشتی به کمک بانوان روستا میرفت و در کلیه کارهای روزمره یاری گر خانواده های روستایی بود.

تقی قاسمیشروع فصل پشم چینی در روستای خان آبادبا وجود این که همه ساله در فصل پشم چینی، چندین تن پشم از دام‌های روستای خان آباد چیده می‌شود، اما به علت نبودن صنایع تبدیلی، این محصول با قیمت کمی داد و ستد شده یا اینکه وارد لحاف دوشک می‌شود! در حالی که ایجاد ارزش افزوده این محصول ازجمله مواردی است که می‌تواند موجب تحقق شعار اقتصاد مقاومتی در کشور شود. فصل پشم چینی معمولا در اوایل خرداد ماه شروع می شود .شستشوی دام ها و خشک شدن انها در مجاورت آفتاب و بلافاصله شروع پشم چینی یا همان چر chara .پشم چینی معمولا در دو فصل صورت میگیرد یکی در فصل بهار و دیگری در او

محمد غریب معاذی نژاددر ورودی مسجد قدیمی وچله خانه روستای هجیجروستای هجیج روستایی منحصر بفرد در کل مجموعه هورامان (اورامان ) در مابین استان کردستان و کرمانشاه در کنار رود سیروان قرار گرفته

عبدل شعبانیمشکمشک از پوست گوسفند برای نگهداری آب درست میشود و کار یخچال امروزی را میکرده است

محسن دهقانپور فراشاهعزاداری در فراشاه